BERRA TERRA, BERRA

Pola estrada cara á Seara vou pedindo desculpas á aldea, a miña casa, ao monte Formigueiros... por non ter ido máis nos últimos tempos. Antes de chegar a Bustelo décatome de que as desculpas son para min mesmo porque estes lugares son esenciais, están dentro, son eu mesmo.

Val de Seceira non existe, o mesmo Val de Seceira que todos os invernos se pon imposible polo xeo e a neve cando chega. Outeiro e a Cruz, no cráter dun volcán de lume, fumo e faiscas que suben do fondo do val... non paro, vexo caras coñecidas, arrepiadas... están sacando aos maiores. 

Cara a Vilarbacú nada, unha fumeira mesta infestada de morte.

Onde estará o lume?

Penso no Caurel baixo, no Boi, Castro Portela, Vilar, Froxán, Vilamor, A Campa, Vidallón, Baldomir, A Pendella, Eiriz, Santa Efemia, Folgoso, Seceda, Ferreirós de Abaixo e de Arriba, Sobredo, Mercurín... de xeito vago, sen enfocar... igual que cando subimos a tarde anterior a Folgoso para ver como o lume se achegaba ás casas da Regada... a vista no centro da estrada para non mirar á dereita ou a esquerda presentindo pena. 

Igual que nun ritual, cada día que melloraba correndo do Alto do Boi ao Alto do Convento, camiño sofocado para que os piñeiros me deixen ver as curvas do río Lor aló abaixo, encaixado... facendo sitio para Vilamor, Vilar, Vidallón... 

Respiro, penso... dou volta e baixo para casa.

Sabendo que podía pasar, non me deu tempo de despedirme: o traballo, o calor, o prezo dos combustibles... impediron que subira a diario ou case a diario como viñen facendo nos últimos case vinte anos. Esas paisaxes do Boi, o Ferreiriño e o Lor eran miñas, eran de todos... Si, eu sabía que pisaba tan contento sobre a bomba de piñeiros... pero era a miña paisaxe, a paisaxe dos lobos. Este ano vin con preocupación, mentras descansaba correndo, como todas as gallas da poda dos piñeiros quedaba coidadosamente esparexida polo chan formando unha alfombra nefasta; mes tras mes durante o inverno e a primavera vexo avanzar estes traballos... penso, uff.

Varios piñeiros levan atravesados máis de dous anos na pista que vai por detrás do Alto dos Mouros, tirounos a neve e o vento dos temporais. De pasar unha e outra vez polos seus extremos fun facendo sitio. Négome a quitalos coa pequena serra xaponesa que sempre metemos na mochila, non debe ser así. Unha das últimas veces comprobo que hai millo para os corzos no chan, penso que para botalo igual quitaron os piñeiros atravesados... Non, os piñeiros seguen alí... 

Como durante todos estes días, cumplo o meu horario de traballo, como rápido e marcho para A Seara. O lume está arriba, pero de camiño vexo con preocupación un fumo negro e denso que o invade todo, que enche vales e corgas, tinguindo o camiño de rabia. Aparco o coche na casa e subo o máis rápido que podo cara a Lucenza. Non vou a nada, non sei a onde vou, só camiño cara arriba coma tantas e tantas outras veces... quizá quero despedirme. Un, dous, tres días para despedirme mirando como paleadoras, helicópteros e brigadistas tentan que o lume non baixe cara a Seara.

Un grupo de voluntarios traballa no fondo do val de Murelos xunto coas brigadas do lume. Xúntome con eles. Hai caras coñecidas... negras, cansadas, tristes... sobre todo tristes.

Hoxe atendo a unha parella de turistas, non podo conter as bágoas imaxinando o sufrimento da xente, a negrura das paisaxes, a desaparición de Vilar do Courel, a desesperación dos animais... 

Son as mesmas bágoas que escorren días despois pensando que pagarán xustos por pecadores e non pasará nada. Queda o consuelo da xenerosidade de moita xente, o optimismo e a esencia que sigue intacta; na nosa man está que toda a desesperación dos veciños, a paisaxe e os seus animais, non sexa gratuíta.